Οι άνθρωποι που είναι επιρρεπείς στο άγχος τις περισσότερες φορές έχουν βιώσει στρεσογόνες καταστάσεις ως παιδιά όπως:
- οι συγκρούσεις μεταξύ των γονέων
- η αδιαφορία ή η κακοποίηση (λεκτική ή σωματική) από τους γονείς
- τα ψυχολογικά προβλήματα των γονέων (κατάθλιψη, άγχος, φοβίες, εθισμοί κ.α.)
- τα οικονομικά προβλήματα
- οι μετακομίσεις
- οι δυσκολίες στο σχολείο
- η κοινωνική απομόνωση
- η συνεχής εναλλαγή φροντιστών
Όταν η παιδική ηλικία χαρακτηρίζεται από μία ή περισσότερες από τις παραπάνω τραυματικές καταστάσεις αυξάνεται η πιθανότητα εκδήλωσης αγχώδους διαταραχής. Πολλοί άνθρωποι είναι τόσο εξοικειωμένοι με το άγχος που δεν αντιλαμβάνονται ότι τους διακατέχει. Ενδείξεις αυξημένου άγχους καθιστούν:
- οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις (π.χ. το συνεχές χτύπημα του ποδιού)
- οι σωματικοί πόνοι και ειδικά στο κεφάλι, τον αυχένα και την πλάτη
- το δάγκωμα των νυχιών
- οι διαταραχές ύπνου
- τα τικ
- η υπερφαγία ή η απώλεια όρεξης για φαγητό
- το κάπνισμα
- η κατανάλωση αλκοόλ
- η ευερεθιστότητα/ εκνευρισμός
- τα στομαχικά/ εντερικά προβλήματα
- η αυξημένη αρτηριακή πίεση
Ακόμη και αν δεν έχει αντιληφθεί κάποιος ότι πάσχει από χρόνιο άγχος πολλές φορές βρίσκει μια δική του ‘θεραπεία’ που τον ανακουφίζει τις περισσότερες φορές προσωρινά (όπως π.χ. η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων τροφής, το συνεχές κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ ή άλλων ουσιών). Το άτομο ανακουφίζεται παρωδικά όμως δεν αντιμετωπίζει ουσιαστικά το πρόβλημα και μακροπρόθεσμα οδηγείται σε σοβαρά προβλήματα υγείας αλλά και σε έκπτωση στην ποιότητα ζωής του. Τα προβλήματα στη ζωή του ατόμου δεν λύνονται, αντιθέτως πολλαπλασιάζονται.
Άλλοι συνηθισμένοι τρόποι διαχείρισης του άγχους είναι η απόσπαση της προσοχής (π.χ. με δραστηριότητες όπως ο αθλητισμός, οι τέχνες, η προσφορά στο κοινωνικό σύνολο) ή η χρήση του χιούμορ, οι οποίοι συμβάλλουν στην ανακούφιση από τα συμπτώματα του άγχους όμως δεν αποτελούν ουσιαστική λύση.
Ο ουσιαστικός τρόπος αντιμετώπισης του άγχους είναι:
- η ανίχνευση των στρεσογόνων παραγόντων στη ζωή του ατόμου
- η επίλυση των προβλημάτων στο βαθμό που είναι δυνατή
- η λειτουργική ερμηνεία των γεγονότων
- η αντιμετώπιση των εσωτερικών συγκρούσεων στο άτομο
Τα παραπάνω βήματα γίνονται με τη βοήθεια ψυχολόγου που είναι εκπαιδευμένος στις απαραίτητες ψυχοθεραπευτικές τεχνικές. Συνοψίζοντας, δεν επιλέγει κάποιος να έχει ροπή προς την εκδήλωση του άγχους όμως μπορεί να επιλέξει να το διαχειριστεί αποτελεσματικά.
